Documenten
Wethouder treedt tegenmacht best proactief tegemoet
Wethouders erkennen de positieve bijdrage van verschillende vormen van tegenmacht tegenover hun voorstellen en functioneren. De beste resultaten zijn te behalen als ze de verschillende vormen van tegenmacht open en proactief tegemoet treden. Dat blijkt uit onderzoek van Avans Hogeschool in opdracht van de Wethoudersvereniging.
Tegenmacht speelt in het publieke en politieke debat een steeds grotere rol. In het onderzoek is nagegaan hoe wethouders omgaan met de verschillende vormen van tegenmacht tegen hun voorstellen en functioneren. In het onderzoek wordt een brede opvatting van tegenmacht gehanteerd: van aan de politiek gerelateerde organen, zoals raad en rekenkamer, maar ook media en samenleving. Wethouders waarderen de verschillende vormen van tegenmacht, maar maken daarbinnen onderscheid. Vanwege de onvoorspelbaarheid ervan zijn ze vooral alert op tegenmacht vanuit de samenleving en sociale media.
Marcelle Hendrickx, voorzitter Wethoudersvereniging: ‘Tegenspraak houdt ons scherp als wethouder, maar door wie laten we ons tegenspreken en hoe organiseren we dat? En waar houdt tegenmacht op en wordt het een onveilige situatie voor een bestuurder? In dit onderzoek staan tegenmacht en de omgang van wethouders hiermee centraal, een mooi stuk reflectie voor ons werk als wethouder.’
Het is voor wethouders belangrijk te onthouden dat hoe vervelend dat soms ook kan zijn voor hun (korte termijn) doelen, vormen van tegenmacht – binnen de grenzen van het fatsoen – voor het lange termijn doel van een sterke democratie belangrijk zijn. Een open en proactieve houding ten opzichte van de verschillende vormen van tegenmacht is daarom een van de adviezen.
Tegenmacht is verder het meest effectief in samenwerking. De gemeenteraad is bezit daarvoor een belangrijke scharnierfunctie. Individueel bezitten vormen van tegenmacht als media, burgergroepen en in mindere mate rekenkamers minder slagkracht ten opzichte van de wethouder. In samenwerking, zeker samen met (delen van) de raad, kunnen ze veel effectiever opereren en voorstellen van de wethouder veranderen.
Het onderzoek is uitgevoerd door het Centre of Expertise Veilige en Veerkrachtige Stad en Omgeving (VVSO) van Avans Hogeschool, onder leiding van drs. Liesbeth Collignon, onderzoeker. Het rapport is hier te downloaden. Voor meer informatie over dit onderzoek: ed.collignon@avans.nl
Voor meer informatie over het onderzoeksprogramma ‘Robin Hood en de rechtsstaat’ waar dit onderzoek onder valt, zie: lectorale rede Julien van Ostaaijen of jjc.vanostaaijen@avans.nl