FAQ

De Wethoudersvereniging zet zich in voor de belangen van wethouders, organiseert opleidingen, trainingen en masterclasses en intervisie. Daarnaast initieert de vereniging onderzoek en ondersteunt zij wethouders in zaken rondom de rechtspositie en wanneer zij te maken hebben met agressie, intimidatie of geweld.

Nee, na uw benoeming tot wethouder, gedeputeerde of waterschapsbestuurder ontvangt u een uitnodiging om lid te worden van de Wethoudersvereniging.

U kunt zich aanmelden via de beschikbare formulieren op deze pagina. 

Op de wethouderskaart hebben alle leden ons logo achter hun naam staan. Ga naar wethouderskaart.

Wethouders, gedeputeerden en eilandgedeputeerden

Een bestuurder kan er voor kiezen niet op te stappen na een motie van wantrouwen. Als de staten, raad of eilandsraad zich daar niet mee kan verenigen kan de staten, raad of eilandsraad besluiten om de wethouder te ontslaan. De stemming over een dergelijk besluit is geheim. Als de stemmen tot tweemaal toe staken beslist het lot.

Bij de besluitvorming over ontslag gelden de regels omtrent de zorgvuldigheid bij het nemen van een beschikking niet (voor wethouders en gedeputeerden). Tegen het ontslagbesluit is geen beroep mogelijk (voor eilandgedeputeerden).

Waterschapbestuurders

De Waterschapswet kent de figuur van een motie van wantrouwen niet. Het algemeen bestuur kan, bij verlies van vertrouwen, meteen besluiten tot ontslag. Bij de besluitvorming over ontslag gelden de regels omtrent de zorgvuldigheid bij het nemen van een beschikking niet.

Wettelijke bepaling  gedeputeerden

Gedeputeerden:

• art. 49 Provinciewet over het besluit tot ontslag
• art. 49 Provinciewet jo art. 31 Provinciewet over de geheime stemming
• art. 49 Provinciewet jo art. 4:8  Algemene wet bestuursrecht over het niet van toepassing zijn van de regels omtrent beschikkingen

Wethouders:

• art. 49 Gemeentewet over het besluit tot ontslag
• art. 49 Gemeentewet jo art. 31 Gemeentewet over de geheime stemming
• art. 49 Gemeentewet jo art. 4:8 Algemene wet bestuursrecht over het niet van toepassing zijn van de regels omtrent beschikkingen
  
  

Waterschapsbestuurders:
o art. 41 lid 5 Waterschapswet over het besluit tot ontslag
o art. 41 lid 5 Waterschapswet jo art. 4:8 Algemene wet bestuursrecht over het niet
van toepassing zijn van de regels omtrent beschikkingen
 Eilandgedeputeerden:
o art. 60 lid 1 Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba over het
besluit tot ontslag
o art. 60 lid 1 Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba jo art. 32 Wet
openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba over de geheime stemming
o art. 60 lid 2 Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba jo artikel 7 lid
1 Wet administratieve rechtspraak BES over het feit dat geen beroep mogelijk is

Het klopt dat als het college blijft zitten (en de MvW dus naast zich neerlegt) de raad over moet gaan tot een ontslagbesluit (gemeentewet art 49: Indien een uitspraak van de raad inhoudende de opzegging van zijn vertrouwen in een wethouder er niet toe leidt dat de betrokken wethouder onmiddellijk ontslag neemt, kan de raad besluiten tot ontslag. Artikel 31 is van toepassing op de stemming inzake het ontslag. Op het ontslagbesluit is artikel 4:8 van de Algemene wet bestuursrecht niet van toepassing). Doen ze dat niet, dan kun je dus blijven zitten, maar geniet nog steeds het wantrouwen van de raad. Zo lang zij dat gedogen, zo lang zal dat duren.

In jullie geval zou van rehabilitatie sprake kunnen zijn als een nieuw coalitie akkoord wordt aangenomen. Ik zou daarin de wethouders en hun portefeuilles expliciet vermelden.

Desondanks kan het zijn dat er partijen zijn die hun opvatting van de MvW (tegen een of enkele wethouders) handhaven. Dit zou kunnen leiden tot een nieuwe MvW (of een ontslagbesluit), waarbij de stemmingsuitslag bepalend is. De bal ligt dan dus expliciet bij de raad. Doen ze niets en stellen ze het coalitieakkoord in meerderheid vast, is het goed.

Regel

In artikel 84 van het Wetboek van Strafrecht wordt belediging van een ambtenaar in functie strafbaar gesteld. Blijkens jurisprudentie moet onder ambtenaar in de zin van dit artikel ook een wethouder worden begrepen (dus ook belediging van een wethouder in functie is strafbaar).

We hebben in de afgelopen jaren signalen gekregen dat sommige banken het wethouderschap voor hypotheken onvoldoende achtten voor een hypotheek. Die banken zagen (en zien?) het wethouderschap als een per definitie tijdelijk dienstverband. Door de verkorting van het recht op wachtgeld achtten zij dit vangnet daarna onvoldoende. Destijds waren banken trouwens nog niet erg gewend aan 'gewone burgers' met een tijdelijk contract, die tegenwoordig wel in aanmerking komen voor een hypotheek. Dus wie weet dat daar nu wat makkelijker mee omgegaan wordt. Mocht je een terugkeeroptie bij een voormalig werkgever hebben dan kan dat uiteraard helpen voor de bank om het risico lager in te schatten.

Wethouders, gedeputeerden en eilandgedeputeerden

Als een bestuurder ontslag wil nemen moet hij dat schriftelijk melden aan de raad, staten of eilandraad. Als hij per onmiddellijk ontslag wenst kan hij dat in de brief aangeven. Doet hij dat niet dan gaat zijn ontslag in een maand nadat hij zijn ontslag heeft genomen. In dat geval is de dagtekening van de brief aan de raad, staten of eilandraad dus van belang. De termijn van een maand kan korter zijn indien de opvolger al eerder benoemd wordt: dan de-fungeert de bestuurder op het moment dat de opvolger aantreedt.

Waterschapbestuurders

De Waterschapswet kent een dergelijke bepaling niet.

Wettelijke bepaling

• Gedeputeerden: art. 42 Provinciewet;
• Wethouders: art. 43 Gemeentewet;
• Waterschapbestuurders: n.v.t;
• Eilandgedeputeerden: art. 55 Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Wanneer u op een bepaalde datum ontslag neemt en uw partij ineen eerdere vergadering een opvolger in stemming brengt, dan is een logische optie denkbaar om enkele dagen eerder af te treden. Met name om deze wissel mogelijk te maken. Even een korte toelichting:

• Ontslagbrief wordt gestuurd op 15 oktober 2021.
• Ontslag zou moeten ingaan op 1 januari 2022.
• Vergadering op 17 december 2021, waarbij opvolger in stemming gebracht wordt.

In de regeling, art. 43 gemeentewet, staat dat het ontslag ingaat, als het niet, onmiddellijk is, precies een maand nadat ontslag is aangevraagd. Om de kwestie positief te benaderen het, er is geen enkele controverse over u als wethouder en dat wilt u ook zo houden, wilt u op een prettige manier uw laatste fulltime baan afsluiten. Daarom lijkt onmiddellijk ontslagnemen geen goede methode. De beoogde opvolger staat al klaar om per 1 januari 2022 het stokje over te nemen.

Als antwoord op uw vraag geven wij aan dat de dagtekening van de brief van belang is. Deze lijkt nu een te grote periode te bestrijken.

Wanneer de neveninkomsten minder dan 14% van de jaarbezoldiging bedragen vindt er geen verrekening plaats. Als het meer dan 14% is, dan wordt van het meerdere de helft verrekend. Dit echter tot een maximum van 35% van de bezoldiging. Voor deeltijds wethouders vervalt deze verrekenplicht.

LET OP: Neveninkomsten moeten openbaar gemaakt worden door terinzagelegging bij voltijds aanstelling.

Wettelijke bepaling

Gedeputeerden:

• art. 43 lid 6 Provinciewet jo art. 3 Wet schadeloosstelling leden Tweede Kamer voor de verrekenformule;
• art. 43 lid 7 Provinciewet voor de vrijstelling bij deeltijd;
• art. 40b lid 4 Provinciewet voor de openbaarmaking.

Wethouders:

• art. 44 lid 6 Gemeentewet jo art. 3 Wet schadeloosstelling leden Tweede Kamer voor de verrekenformule;
• art. 44 lid 7 Gemeentewet voor de vrijstelling bij deeltijd;
• art. 41b lid 4 Gemeentewet voor de openbaarmaking waterschapbestuurders;
• art. 44 lid 5 Waterschapswet jo art. 3 Wet schadeloosstelling leden Tweede Kamer voor de verrekenformule;
• art. 44 lid 6 Waterschapswet voor de vrijstelling bij deeltijd;
• De bepaling over de openbaarmaking is niet aangetroffen in de Waterschapswet.

Eilandgedeputeerden:

• art. 56 lid 6 Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba jo art. 3 Wet schadeloosstelling leden Tweede Kamer voor de verrekenformule;
• De deeltijduitzondering wordt niet in de wolBES genoemd;
• art. 48 lid 4 Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba voor de openbaarmaking.

Gedeputeerden / wethouders:

Bij zwangerschap of bij langdurige ziekte kan een bestuurder een verzoek bij het GS/B&W indienen om verlof te krijgen.

Bij zwangerschap:

• De ingangsdatum van het verlof is ten hoogste 6 en ten minste vier weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum;
• Voor de vermoedelijke bevallingsdatum moet een verklaring van een verloskundige of arts overlegd worden.

Bij ziekte:

• De ziekte moet vermoedelijk langer dan 8 weken duren;
• Dit vermoeden moet bevestigd worden door een arts;
• Indien de bestuurder door zijn ziekte niet in staat is dit verzoek te doen kan de commissaris/burgemeester dit in zijn plaats doen.

Het verlof eindigt na zestien weken. Het kan tweemaal verlengd worden met een periode van zestien weken, dus in totaal kan er in één zittingsperiode driemaal verlof verleend worden. Is de bestuurder dan nog niet in staat zijn werk te hervatten dan ontstaat een situatie die niet beschreven is. Voor de hand ligt dat op de een of andere wijze het tot ontslag geleid zal moeten worden. (Voor een eventueel verlengd recht op APPA-uitkering: zie ook het lemma Uitkering bij ziekte in het hoofdstuk Voormalig bestuurders).

Waterschapbestuurders

Voor waterschapsbestuurders werkt het iets anders. Omdat zij (monisme) zowel lid zijn van het dagelijks bestuur als van het algemeen bestuur geld voor hen dat zij geen verlof krijgen maar tijdelijk ontslag nemen voor ziekte en zwangerschap. Zij behouden hun rechtspositie tijdens de periode dat ze niet in functie zijn. Verder lijkt de regeling erg op die van gedeputeerden / wethouders.

Eilandgedeputeerden

Een regeling voor de vervanging van een zieke of zwangere eilandgedeputeerde is niet aangetroffen (voor leden van de eilandraad geldt een dergelijke regeling wel op grond van de kieswet).

Als gevolg van ziekte kunnen de staten / raad / algemeen bestuur een vervanger benoemen voor de bestuurder die met verlof is. Deze vervanger telt dan niet mee bij het bepalen van het maximaal aan te stellen aantal bestuurders. De benoeming van de vervanger eindigt van rechtswege op de dag dat het verlof 16 weken geduurd heeft. Bij verlenging van dat verlof moet de vervanger (dus) herbenoemd worden.

Een bestuurder mag maar 3 periodes vervangen worden bij ziekte en zwangerschapsverlof. Wat moet u doen als die derde periode afgelopen is? Ontslag nemen, ook al bent u nog steeds ziek? Moet u zich laten afkeuren of bestaan er nog andere trajecten?

Na 3 ziekteverlofperiodes is er geen verlenging meer mogelijk, dus van rechtswege krijgt u ontslag. Bij blijvende arbeidsongeschiktheid is een verlengde uitkering tot pensioengerechtigde leeftijd mogelijk.

Wettelijke bepaling

Gedeputeerden:

• art. 44 Provinciewet over het recht van verlof bij ziekt en zwangerschap;
• art. 44b Provinciewet over de vervanging;
• art. 44b lid 1 Provinciewet jo art. 35a Provinciewet over het maximaal aantal gedeputeerden.

Wethouders:

art. 45 Gemeentewet over het recht van verlof bij ziekt en zwangerschap
art. 45b Gemeentewet over de vervanging
art. 45b lid 1 Gemeentewet jo art. 36 Gemeentewet over het maximaal aantal wethouders


Waterschapbestuurders:

• art. 21 Waterschapswet over het recht tijdelijk ontslag te nemen;
• art. 23 Waterschapswet over de vervanging;
• art. 4.2.13 Rechtspositiebesluit decentrale politieke ambtsdragers over het recht op doorlopende bezoldiging bij tijdelijk ontslag (zie ook de toelichting in hoofdstuk 5 onder artikel 4.2.13 in de bijlage bij de Circulaire Introductie bij waterschappen van het Rechtspositiebesluit decentrale politieke ambtsdragers).

Eilandgedeputeerden:

• n.v.t.

Indien iemand bij meerdere overheden bestuurder is geweest dan geldt voor de vaststelling van de hoogte van de uitkering slechts de laatste benoeming. Indien onderbrekingen hebben plaats gehad en de lengte tussen de verschillende functies dusdanig is, wordt deze periode niet meer in de opbouw meegerekend.

Wettelijke bepalingen

• art. 131 lid 1 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers.

Bovenstaande bepalingen zijn van toepassing op:

• gedeputeerden: op grond van de tekst;
• wethouders: op grond van art. 130 lid 1 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers
• waterschapbestuurders: art. 130 lid 2 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers;
• eiland-gedeputeerden: een dergelijke regeling is niet aangetroffen.

De voormalig bestuurder heeft recht op een uitkering:

• Als hij drie maanden of minder bestuurder is geweest: gedurende 6 maanden;
• Als hij langer dan drie maanden maar korter dan twee jaren bestuurder is geweest: gedurende 2 jaren;
• Als hij langer dan twee jaren maar korter dan drie jaren en twee maanden: bestuurder is geweest: net zo lang als dat hij bestuurder is geweest;
• Als hij langer dan drie jaren en twee maanden bestuurder is geweest: gedurende 3 jaren en 2 maanden;

Een bijzondere regeling geldt in de situatie dat de voormalig bestuurder op het moment van aftreden minder dan vijf jaren van zijn pensioengerechtigde leeftijd is verwijderd. In dat geval heeft de bestuur recht op een uitkering:

• Als hij in de twaalf jaren voorafgaand aan zijn aftreden minstens tien jaren bestuurder is geweest: tot aan zijn pensioengerechtigde leeftijd.
• Anders geldt de normale regeling.

Van belang is dus hoe lang de bestuurder in functie is geweest. Bij onderbrekingen geldt dat de periode vóór de onderbreking meetelt als de onderbreking niet langer is geweest dan een zesde (1/6) van de laatste periode dat de bestuurder in functie is.

Indien een bestuurder meerdere bestuursfuncties bekleed heeft, worden voor de berekening van hoe lang een bestuurder in functie is geweest de volgende functies meegeteld:

• minister;
• lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal;
• Commissaris van de Koning;
• gedeputeerde;
• burgemeester
• wethouder
• lid dagelijks bestuur deelgemeente (tot 2014);
• voorzitter dagelijks bestuur waterschap;
• lid dagelijks bestuur waterschap;
• Rijksvertegenwoordiger.

LET OP: voor eilandgedeputeerden is een dergelijke regeling niet aangetroffen.

Wettelijke bepaling

• art 132 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers over de duur van de uitkering;
• art 132 lid 3 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers jo art 2 lid 2 onder a, b en d Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers over de vermenging van functies.

Bovenstaande bepalingen zijn van toepassing op:

• gedeputeerden: op grond van de tekst;
• wethouders: op grond van art. 130 lid 1 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers;
• waterschapbestuurders: art. 130 lid 2 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers;
• eiland-gedeputeerden: een dergelijke regeling is niet aangetroffen.

Een wethouder heeft een 0,9 fte aanstelling in de oude gemeente en ook een 0,9 fte aanstelling in de nieuwe gemeente. In dat geval ontvangt deze wethouder wachtgeld uit de oude gemeente. Waarom is dat zo is als de aanstelling en het salaris hetzelfde zijn?

Dit komt mogelijk door ophoging van het oude maandsalaris met eju en vkg. Daardoor is er een hogere grondslag dan het huidige maandinkomen (eju en vkg worden op jaarbasis uitgekeerd). Daardoor treedt de uitkering in werking.

Als u een terugkeerregeling hebt afgesproken met uw voormalig werkgever bent u verplicht, wanneer uw bestuursperiode eindigt, daar gebruik van te maken, op straffe van verlies van uitkering. Formeel kunt u gehouden worden aan uw terugkeerregeling. in een driehoeksoverleg tussen beide gemeenten en uitvoerder wil wel eens een regeling getroffen worden.

Wettelijke bepaling

• art. 7:643 burgerlijk wetboek jo art. 132a lid 1 onder b Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers.

Bovenstaande bepalingen zijn van toepassing op:

• gedeputeerden: op grond van de tekst;
• wethouders: op grond van art. 130 lid 1 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers;
• waterschapbestuurders: art. 130 lid 2 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers;
• eiland-gedeputeerden: een dergelijke regeling is niet aangetroffen.

Indien een bestuurder wachtgeld ontvangt en verhuist naar het buitenland, dient hij er rekening mee te houden dat de volgende verplichtingen blijven gelden:

• Sollicitatieplicht;
• Medewerking re-integratietraject;
• Begeleiding door een Nederlands re-integratiebureau;
• Maandelijkse opgave inkomsten aan uitvoeringsorganisatie.

Als u gedurende uw Appa-uitkering naar het buitenland verhuist dan dient u voor het behoud van uw uitkering ook rekening te houden met de bovenstaande verplichtingen.

Wettelijke bepalingen

• art. 132a Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers over de sollicitatieplicht;
• art. 132b Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers over de begeleiding door een re-integratiebureau; 
• art. 134a Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers over de maandelijkse opgave.
  

Bovenstaande bepalingen zijn van toepassing op:

• gedeputeerden: op grond van de tekst; 
• wethouders: op grond van art. 130 lid 1 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers;
• waterschapbestuurders: art. 130 lid 2 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers;
• eiland-gedeputeerden: een dergelijke regeling is niet aangetroffen.