Werp niet te veel drempels op in benoeming van wethouders
De Wethoudersvereniging heeft een aantal belangrijke bezwaren bij een wetswijziging die het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voorstelt. Het ministerie wil bij wet regelen dat wethouders voor installatie een risicoanalyse ondergaan. Het is goed om toekomstige bestuurlijke problemen op het gebied van integriteit proberen te ondervangen, maar het moet niet leiden tot te hoge drempels om toe te treden.
Op zichzelf heeft de Wethoudersvereniging niets tegen de risicoanalyse, maar de primaire verantwoordelijkheid voor een zorgvuldige kandidaatstelling dient te liggen bij de betreffende politieke partij die een kandidaat wil voordragen én bij de betreffende kandidaat zelf. De burgemeester zou deze primaire verantwoordelijkheid moeten ondersteunen en in ieder geval niet over moeten nemen. Toetsing zou zich daarom vooral moeten richten op bewustwording bij de kandidaat en de politieke partij zelf, net als bij de kandidaatstelling van raadsleden. Zo wordt er gekeken of er eventuele conflicterende belangen zijn, die vooraf bekend en beoordeeld moeten worden, alvorens over te kunnen gaan tot beëdiging. De wet dient de privacy van wethouderkandidaten die de kandidaatstellingsprocedure niet afmaken beter te bewaken.
Ook dient het rijk uniforme regels op te stellen voor de risicoanalyse en de kosten hiervoor te dragen. Hiermee ontstaat duidelijkheid voor gemeenten, die discussie tussen gemeenten - over wat de juiste aanpak is - voorkomt. “In de ene gemeente wordt gekozen voor een diepgravend onderzoek dat meer dan €10.000,- per kandidaat kan kosten, terwijl in de andere gemeente wordt volstaan met een VOG van enkele tientallen euro’s. Uniformiteit en kostencompensatie hierbij, zijn van belang voor de kwaliteit van de uitvoering. Daarnaast is het heel belangrijk dat integriteit een steeds terugkerend onderwerp is op de agenda van het college”, aldus Marcelle Hendrickx, voorzitter van de Wethoudersvereniging.
Tot slot wil de Wethoudersvereniging meer duidelijkheid bij de toezichthoudende rol van de burgemeester bij het selectieproces, omdat dit in potentie leidt tot onwenselijke spanning met de rol die de burgemeester heeft als voorzitter van het college. Overigens is een risicoanalyse bij aanvang van het wethouderschap niet zaligmakend. Vooral het blijvend bespreken van integriteitsvraagstukken aan de collegetafel bevordert de integriteit.
Noot voor de redactie:
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jeroen van Gool, directeur van de Wethoudersvereniging: jeroenvangool@wethoudersvereniging.nl of 06-23077736.